Puistjes zijn niet gewoon puistjes. Acne op je kin heeft een andere oorzaak dan acne op je voorhoofd. En die hardnekkige bultjes op je rug? Die vragen om een totaal andere aanpak dan de mee-eters op je neus.
Het frustrerende is dat veel mensen alle acne hetzelfde behandelen. Ze proberen hetzelfde wondermiddel voor elke vorm, terwijl elke soort acne zijn eigen kenmerken heeft en een doordachte, persoonlijke aanpak nodig heeft. Het resultaat? Uitdroging, verergering en frustratie.
In dit artikel ontdek je alle belangrijke soorten acne. Je leert herkennen welke vorm jij hebt en waarom dat verschil belangrijk is voor een effectieve behandeling. Want alleen als je weet wat je hebt, kun je een gerichte aanpak kiezen die daadwerkelijk werkt.
Inhoudsopgave
Wat is acne eigenlijk?
Voordat we in de verschillende soorten duiken, is het belangrijk om te begrijpen hoe acne ontstaat.
Het basisproces is bij alle acne soorten hetzelfde: verhoogde talgproductie, verstopping van poriën door dode huidcellen, bacteriële activiteit en ontstekingsreacties in de huid.
Tijdens hormonale veranderingen worden de talgklieren actiever en groter. Ze produceren meer talg (huidsmeer), wat samen met dode huidcellen de poriën kan verstoppen. Hierdoor ontstaan mee-eters. In deze verstopte talgklieren kunnen bacteriën zich vermenigvuldigen en een ontsteking veroorzaken – zo ontstaan puistjes.
Maar waarom ontwikkelt de één acne op het gezicht en de ander op de rug? Waarom krijgen sommige mensen acne tijdens de puberteit en anderen pas op hun dertigste? Dit hangt af van verschillende factoren zoals hormonale schommelingen, locatie van talgklieren, externe triggers en genetische aanleg.
Het herkennen van deze verschillen is belangrijk. Want elke vorm van acne vraagt om een eigen aanpak, producten en behandelingsstrategie.
Dus welke soorten acne zijn er?
Acne vulgaris: de meest voorkomende vorm
Acne vulgaris betekent letterlijk “gewone acne” waarbij vulgaris in het Latijn staat voor “gewoon” of “alledaags”. Het is dan ook de meest voorkomende vorm van acne die vele mensen wereldwijd hebben.
Hoe herken je acne vulgaris?
Acne vulgaris kan er bij iedereen anders uitzien, maar er zijn duidelijke overeenkomsten:
- Mee-eters (comedonen), zowel zwarte puntjes (open comedonen) als witte bultjes (gesloten comedonen)
- Rode, ontstoken puistjes
- Pijnlijke bultjes of onderhuidse ontstekingen
- In ernstige gevallen: cysten of littekens
Deze vorm van acne verschijnt vooral in het gezicht, maar ook op de rug, schouders en borst. Bij de één blijft het bij wat onschuldige plekjes, terwijl het bij een ander kan uitgroeien tot een serieuze huidaandoening.
Wanneer komt acne vulgaris voor?
Hoewel acne vulgaris vaak begint in de puberteit, kan het ook blijven bestaan na die periode of pas op latere leeftijd ontstaan. Er zijn naar schatting 200.000 mensen van boven de 20 die hier last van hebben.
Behandeling van acne vulgaris
Bij milde acne vulgaris is de aanpak vaak eenvoudiger en sneller. In veel gevallen zijn een paar gerichte producten en kleine aanpassingen in voeding en leefstijl al voldoende. Belangrijk is dat je de huidbarrière herstelt en zorgt voor een gezond evenwicht tussen vocht en vet in de huid.
Ga liever niet zelf experimenteren met agressieve zuren of uitdrogende producten. Hoewel het verleidelijk kan zijn om “snelle” oplossingen te proberen, leidt uitdroging vaak juist tot meer talgproductie en verergering van de acne.
→ Lees hier alles over acne vulgaris of bekijk meteen onze behandeling voor acne
Hormonale acne: wanneer je hormonen de baas zijn
Heb je last van acne rond je menstruatie of is je acne plotseling ontstaan zonder duidelijke reden? Dan kan het gaan om hormonale acne, een veelvoorkomend huidprobleem dat vooral voorkomt tijdens de puberteit, de menstruatiecyclus en de zwangerschap.
Hoe herken je hormonale acne?
Hormonale acne komt vaak voor rond de kin en kaaklijn. Maar let op: dit betekent niet dat acne op je kin en kaaklijn altijd hormonaal is.
Wanneer acne plotseling opkomt, zonder dat er iets is veranderd in je dagelijkse routine, kan het wel betekenen dat het om hormonale acne gaat. Puistjes op je voorhoofd hebben daarentegen meestal weinig met hormonen te maken.
Waarom is hormonale acne zo uitdagend?
Er is geen one-size-fits-all oplossing tegen hormonale acne. Hormonale acne onder controle krijgen is als een grote puzzel, met helaas meer dan één puzzelstukje. Je moet meerdere aspecten van je huidroutine, levensstijl en voeding veranderen om het onder controle te krijgen.
→ Lees hier alles over hormonale acne of bekijk meteen onze behandeling voor hormonale acne
Rug acne (bacne): de verborgen strijd
Last van puistjes en acne op je rug? Rug acne, ook wel ‘bacne’ genoemd, is frustrerender dan je denkt. Je kunt er moeilijk bij, het kan pijnlijk voelen onder je kleding en beïnvloedt je kledingkeuzes.
Wat maakt rug acne uniek?
Rug acne kan net als iedere andere vorm van acne ontstaan door: overmatige talgproductie, verstopte poriën, bacteriën en daardoor ontstaan er ontstekingen. De huid op de rug bevat veel talgklieren en dat maakt je rug kwetsbaar voor acne.
Door de dikkere huid en grotere poriën op de rug kunnen ontstekingen zich dieper ontwikkelen, wat de behandeling soms lastiger maakt dan bij acne op het gezicht. Daarnaast helpt het ook niet dat je moeilijk bij je rug kunt wanneer je dit zelf wil behandelen.
Herkenning van rug acne
Rug acne is te herkennen aan puistjes, mee-eters, rode bultjes of onderhuidse ontstekingen op de boven- of middenrug. De huid voelt vaak ruw aan en kan flink pijn doen wanneer er iets op drukt, bijvoorbeeld kleding of een rugzak. In ernstige gevallen kunnen er ook cysten of diepe ontstekingen ontstaan.
Specifieke oorzaken van rug acne
Naast de standaard acne-oorzaken spelen bij rug acne specifieke factoren mee:
- Wrijving van kleding: strakke kleding en rugzakken kunnen de huid irriteren
- Zweet: vooral na het sporten
- Verkeerde verzorgingsproducten: producten die olie of siliconen bevatten
Wie krijgt rug acne?
Rug acne komt voor bij zowel mannen als vrouwen, maar mannen hebben er gemiddeld vaker en ernstiger last van. Dit komt doordat de talgklieren door mannelijke hormonen (androgenen) meer talg aanmaken.
Rug acne bij vrouwen heeft vaker een hormonale oorzaak, bijvoorbeeld rondom de menstruatie of bij het stoppen met anticonceptie.
→ Lees hier alles over rug acne of bekijk meteen onze behandeling voor rug acne
Acne littekens: de gevolgen van acne
Na maanden van acne eindelijk een rustige huid? Maar dan zie je ze: littekens en vlekken die over blijven. Frustrerend, want je dacht dat het ergste achter de rug was.
Het goede nieuws? Niet alle sporen zijn permanent.
Wanneer ontstaan acne littekens?
Acne littekens ontstaan wanneer de huid beschadigd raakt tijdens het genezingsproces van een ontstoken puistje. Zit een puist diep in de huid, dan kan de huidstructuur openbreken. Het lichaam probeert dit te herstellen door collageen aan te maken. Gaat dit proces niet helemaal goed? Dan kan er een litteken ontstaan.
Het uitknijpen van puistjes vergroot de kans op littekens aanzienlijk. Door de druk van buitenaf raakt de huidstructuur beschadigd.
Verschillende soorten littekens herkennen
Acne littekens zijn er in een aantal vormen:
Rode vlekjes na acne
Dit zijn meestal geen ‘echte’ littekens, maar tijdelijke verkleuringen die optreden na een ontsteking. Deze rode of paarse acne vlekjes komen vaak voor op het gezicht, het voorhoofd of de rug. Ze vervagen na verloop van tijd, maar kunnen toch maanden blijven zitten.
Echte littekens
Dit zijn littekens waarbij er sprake is van weefselverlies:
- Ice pick littekens: diepe, smalle littekens die eruitzien als kleine gaatjes
- Boxcar littekens: bredere, ovale of ronde littekens met scherpe randen
- Rolling littekens: littekens met een golvend of hobbelig huidoppervlak
Gaan acne littekens vanzelf weg?
Vaak gaan rode vlekjes na acne vanzelf weg na een aantal weken tot maanden. Dit zijn geen echte littekens, maar tijdelijke verkleuringen.
Echte acne littekens, zoals putjes of verdikkingen, verdwijnen helaas niet vanzelf. Om dit zichtbaar te verminderen, zijn gerichte behandelingen nodig.
Acne littekens voorkomen
Een litteken ontstaat niet zomaar: het is het gevolg van een beschadigd en ontstoken puistje. De belangrijkste regel: blijf van je puistjes af. Knijpen, krabben of pulken maakt de ontsteking erger en beschadigt de huid.
Daarnaast is het belangrijk om acne zelf goed aan te pakken. Helaas is er geen one-size-fits-all oplossing voor acne. Iedere huid is anders en iedere huid verdient een unieke aanpak.
→ Lees hier alles over acne littekens of bekijk meteen onze behandeling voor acne littekens
Hoe herken je jouw type acne?
Nu je de verschillende soorten kent, hoe bepaal je welke vorm jij hebt? Er zijn een aantal handige manieren om dit te achterhalen:
Kijk naar de locatie
T-zone (voorhoofd, neus, kin midden)
- Vaak acne vulgaris
- Kan door verkeerde producten of make-up komen
- Verkeerde voeding kan hier ook de oorzaak van zijn
- Meestal minder hormonaal gerelateerd
Kin en kaaklijn
- Vaak hormonaal gerelateerd
- Vooral bij vrouwen rondom menstruatie
Rug, borst en schouders
- Rug acne (bacne)
- Vaak door wrijving van kleding
- Bij mannen vaak hormonaal
Let op de timing
Rondom je menstruatie
Krijg je steeds rond je cyclus uitbraken? Dan is dit waarschijnlijk hormonale acne.
Na leefstijlveranderingen
Nieuwe producten, stress, verandering in je voeding kunnen triggers zijn voor verschillende vormen.
Plotseling ontstaan
Acne die ineens opkomt zonder duidelijke reden, wijst vaak op hormonale oorzaken.
Waarom het verschil uitmaakt voor je behandeling
Je vraagt je misschien af: waarom is het zo belangrijk om te weten welke vorm acne je hebt? Het antwoord is simpel: elke vorm vraagt om een andere aanpak.
Voorbeelden van verkeerde behandeling
Hormonale acne behandelen als gewone acne
Veel mensen proberen hormonale acne te behandelen met uitdrogende producten. Dit werkt alleen niet, het kan de situatie zelfs verergeren. Hormonale acne vraagt om een holistische aanpak waarbij je kijkt naar je cyclus, voeding, stress en hormoonbalans.
Rug acne negeren omdat je er niet goed bij kunt
Rug acne heeft specifieke producten en technieken nodig. Je kunt niet zomaar dezelfde routine gebruiken als voor je gezicht.
Alle acne behandelen met dezelfde “wonderproducten”
Online word je overspoeld met adviezen. Influencers beloven dat hun routine of product dé oplossing is, maar wat bij hen werkt, is niet automatisch geschikt voor jouw huid.
Het puzzelconcept
Acne behandelen is als een grote puzzel. Er zijn verschillende puzzelstukjes:
- Je huidtype en welke producten daarbij passen
- Leefstijlfactoren zoals stress, slaap en beweging
- Voeding en mogelijke triggers
- Hormonale factoren
- Externe factoren zoals kleding, weer en vervuiling
Iedere vorm van acne heeft andere puzzelstukjes nodig.
Wij leggen die puzzel graag met je. Via WhatsApp staan we 24/7 voor je klaar en stuur je wekelijks een update foto van je huid zodat we bij kunnen sturen waar nodig.
Waarom maatwerk zo belangrijk is
Iedere huid is anders. Wat werkt voor de één, kan bij de ander juist averechts uitpakken. Een huidroutine die jouw huidbarrière herstelt, waardoor ontstekingen ook sneller herstellen, is een goed begin. Maar de exacte producten, concentraties en timing verschillen per persoon en per acne-type.
Eerste stappen voor elke vorm
Ongeacht welke vorm acne je hebt, er zijn enkele basisprincipes die altijd gelden:
Basis skincare routine
Gentle cleansing
Gebruik een milde cleanser die je huid reinigt zonder uit te drogen. Agressieve scrubs of zeep maken acne vaak erger.
Juiste producten voor je huidtype
Kies producten die ‘niet-comedogeen’ zijn – dit betekent dat ze de poriën niet verstoppen.
Herstel van de huidbarrière
Een gezonde huidbarrière kan beter omgaan met ontstekingen en herstelt sneller.
Lees tip! Huidverzorging acne-gevoelige huid: dé acne skincare routine
Wat te vermijden
Agressieve producten
Producten die je huid uitdrogen, leiden vaak tot meer talgproductie en meer acne.
Uitknijpen en pulken
Dit beschadigt de huid en vergroot de kans op littekens aanzienlijk.
Lees tips! Is het goed om puisten uit te knijpen? en Hoe knijp je een puist uit?
Te veel producten tegelijk
Start niet met een hele nieuwe routine. Bouw rustig op en geef je huid de tijd om te wennen.
Leefstijl factoren
Voeding
Hoewel voeding niet de oorzaak is van acne, kunnen bepaalde triggers het wel verergeren. Voeding met een hoge glycemische index kan acne beïnvloeden.
Stress
Stress kan acne verergeren door het hormoon cortisol. Meer rust, gezonde voeding en voldoende slaap dragen bij aan een rustigere huid.
Slaap
Je huid herstelt vooral ’s nachts. Zorg voor voldoende slaap voor optimaal herstel.
Lees tip! Kussensloop en acne: hoe vaak wassen of vervangen?
Wanneer professionele hulp zoeken
Als je acne niet reageert op basis verzorging, als het ernstig is, of als het je zelfvertrouwen aantast, zoek dan professionele hulp. Een huidspecialist kan een persoonlijke aanpak ontwikkelen die past bij jouw specifieke vorm van acne.
Je acne puzzel oplossen
Nu je de verschillende soorten acne kent en weet hoe je ze kunt herkennen, is het tijd voor de volgende stap: een gerichte aanpak die past bij jouw specifieke situatie.
Onthoud: er is niet één universele oplossing voor acne. Wat je online tegenkomt aan “wondermiddelen” werkt niet voor iedereen. Elke huid is uniek en heeft een doordachte, persoonlijke aanpak nodig.
De frustratie die je voelt wanneer een product niet werkt, is begrijpelijk. Of het nu gaat om de hormoonbalans bij hormonale acne, de juiste producten voor acne vulgaris, specifieke technieken voor rug acne, of preventie van littekens – elke vorm heeft zijn eigen strategie.
Het mooie is dat met de juiste kennis en aanpak, alle vormen van acne behandelbaar zijn. Het vraagt geduld, consistentie en vaak wat trial and error, maar resultaat is altijd mogelijk.
Veelgestelde vragen
Kan ik meerdere soorten acne tegelijk hebben?
Ja, het is mogelijk om bijvoorbeeld acne vulgaris op je voorhoofd te hebben en tegelijkertijd hormonale acne rond je kin. Elke zone vraagt dan om een iets andere aanpak.
Verandert mijn acne type in de loop der tijd?
Absoluut. Jeugdacne kan overgaan in hormonale acne, of je kunt later rug acne ontwikkelen. Daarom is het belangrijk om regelmatig je aanpak te evalueren.
Welke vorm is het moeilijkst te behandelen?
Hormonale acne wordt vaak als het meest uitdagend ervaren omdat het een holistische aanpak vraagt. Je moet niet alleen naar skincare kijken, maar ook naar leefstijl, voeding en hormoonbalans.
Hoelang duurt het voordat ik verbetering zie?
Dit verschilt per vorm en per persoon. Milde acne vulgaris kan binnen enkele weken verbeteren, terwijl hormonale acne vaak 2-3 maanden nodig heeft. Rug acne kan wat langer duren vanwege de dikkere huid.
Moet ik naar een dermatoloog voor elke vorm acne?
Een dermatoloog is niet altijd de oplossing. Milde vormen kun je vaak zelf goed behandelen met de juiste producten en aanpak. Bij hardnekkige, ernstige vormen of als acne je zelfvertrouwen aantast, is professionele hulp aan te raden.
Acne behandelen
Er is niet één oplossing tegen acne. Je moet meerdere aspecten van je huidroutine, levensstijl en voeding veranderen het onder controle te krijgen.
Wij leggen die puzzel graag met je. Via WhatsApp staan we 24/7 voor je klaar en stuur je wekelijks een update foto van je huid zodat we bij kunnen sturen waar nodig.
