Na maanden van acne eindelijk een rustige huid, maar dan zie je ze: littekens en vlekken die blijven zitten. Frustrerend, want je dacht dat het ergste achter de rug was.
Het goede nieuws? Niet alle sporen zijn permanent. Wij vertellen je alles over acne littekens en hoe je acne littekens effectief kunt aanpakken – van thuisbehandelingen tot professionele opties.
Inhoudsopgave
Wat zijn acne littekens?
Acne littekens zijn blijvende huidveranderingen die ontstaan nadat puistjes of ontstekingen zijn genezen.
Wanneer de huid wordt beschadigd door ernstige acne, zoals cystes of ontstoken puisten, probeert het lichaam dit te herstellen. Soms gebeurt dit echter op een manier die zichtbaar anders is dan de oorspronkelijke huidstructuur. Het gevolg: littekens. In tegenstelling tot tijdelijke vlekjes na acne, zijn littekens vaak dieper en langduriger aanwezig.
Er zijn verschillende soorten sporen die acne achterlaat. Denk bijvoorbeeld aan rode littekens door acne, die eigenlijk geen littekens zijn maar post-inflammatoire erytheem (PIE). Dit zijn rode of paarse vlekjes die ontstaan door beschadigde haarvaatjes in de huid. Deze acne vlekjes komen vaak voor bij een lichtere huid en zijn vooral zichtbaar op plekken zoals het gezicht of voorhoofd.
Bij een donkere huid komen vaker donkere vlekken voor na acne, ook wel post-inflammatoire hyperpigmentatie (PIH) genoemd. Hoewel ze geen littekens zijn maar meer pigmentvlekken, worden ze wel vaak zo genoemd.
Soorten acne littekens herkennen
Acne littekens zijn er in een aantal vormen. Veel mensen denken bij acne littekens alleen aan kuiltjes in de huid, maar ook rode vlekken door acne, acne vlekjes en pigmentveranderingen vallen hieronder.
Wat je het meest ziet zijn rode vlekjes na acne. Dit zijn meestal geen ‘echte’ littekens, maar tijdelijke verkleuringen die optreden na een ontsteking. Deze rode of paarse acne vlekjes komen vaak voor op het gezicht, het voorhoofd of de rug, waar acne veel voorkomt. Ze vervagen na verloop van tijd, maar kunnen toch maanden blijven zitten.
Daarnaast zijn er de ‘echte’ littekens. Dit zijn littekens waarbij er sprake is van weefselverlies:
- Icepick littekens: diepe, smalle littekens die eruitzien als kleine gaatjes.
- Boxcar littekens: bredere, ovale of ronde littekens met scherpe randen.
- Rolling littekens: littekens met een golvend of hobbelig huidoppervlak.
Soms ontstaan ook hypertrofische of keloïde littekens, waarbij er juist te veel littekenweefsel wordt aangemaakt.
Hoe ontstaan acne littekens?
Acne littekens ontstaan wanneer de huid beschadigd raakt tijdens het genezingsproces van een ontstoken puistje. Zit een puist diep in de huid, dan kan de huidstructuur openbreken. Het lichaam probeert dit te herstellen door collageen aan te maken. Gaat dit proces niet helemaal goed, bijvoorbeeld doordat er te weinig of juist te veel collageen wordt geproduceerd, dan kan er een litteken ontstaan.
- Bij te weinig collageen ontstaan er verzonken littekens (atrofische littekens).
- Bij een overschot aan collageen kunnen verdikte, soms verheven littekens ontstaan (hypertrofische of keloïde littekens).
Beide vormen kunnen zichtbaar en storend zijn, vooral op plekken zoals het gezicht, voorhoofd, borst en rug – zones die gevoelig zijn voor ernstige acne.
Daarnaast vergroot het uitknijpen van puistjes de kans op littekens aanzienlijk. Door de druk van buitenaf raakt de huidstructuur beschadigd. Ook krabben aan korstjes of ontstekingen belemmert het natuurlijke herstel en leidt vaak tot blijvende littekens.
Littekens op verschillende plekken
Acne littekens kunnen op meerdere plekken op het lichaam ontstaan, afhankelijk van waar je acne actief is geweest. De meest voorkomende gebieden zijn het gezicht, het voorhoofd en de rug.
Acne littekens in het gezicht zorgt vaak voor de grootste frustratie omdat ze zichtbaar zijn voor jezelf en anderen. Vooral op de wangen, kin en het voorhoofd kunnen diepe littekens achterblijven, zeker als er sprake was van ontstoken of onderhuidse acne. Op het voorhoofd zie je vaak wat meer oppervlakkige littekens, maar bij mensen die veel of langdurig acne op het voorhoofd hebben gehad, kunnen ook ice pick-littekens ontstaan.
Ook de rug is een veelvoorkomende plek waar acne en littekens kunnen ontstaan. Rug acne leidt regelmatig tot littekens, vaak doordat puistjes worden opengekrabd of doordat kleding over ontstekingen schuurt. Hierdoor ontstaan wondjes, die later veranderen in littekens of donkere vlekjes.
Juist in de zomer is het belangrijk om ook de rug goed te beschermen met een passende SPF (olievrij en met een fysische filter). Doordat dit gebied lastig zelf in te smeren is, wordt het vaak vergeten of onvoldoende beschermd. En dat vergroot de kans dat vlekjes veranderen in blijvende pigmentvlekken.
Gaan acne littekens vanzelf weg?
Een van de meest gestelde vragen is: gaan acne littekens vanzelf weg? Het antwoord is: dat hangt ervan af. Niet alle sporen van acne zijn blijvend. Vaak gaan rode vlekjes na acne vanzelf weg na een aantal weken tot maanden. Dit zijn geen echte littekens, maar tijdelijke verkleuringen.
Echte acne littekens, zoals putjes of verdikkingen, verdwijnen helaas niet vanzelf. Om deze zichtbaar te verminderen, zijn gerichte behandelingen nodig. Afhankelijk van de diepte en het type litteken kun je denken aan intensieve thuisbehandelingen of professionele technieken, zoals lasertherapie, microneedling of peelings, die de huidstructuur helpen verbeteren.
Acne littekens thuis behandelen
Wil je acne littekens verminderen zonder direct naar een kliniek te gaan? Dan zijn er zeker mogelijkheden voor thuis. Vooral bij beginnende of oppervlakkige littekens kan een goede thuis routine al zichtbaar resultaat geven.
Een effectieve eerste stap is het gebruik van producten die de huidvernieuwing stimuleren, zoals:
- Exfoliërende zuren (zoals glycolzuur of salicylzuur): helpen dode huidcellen verwijderen en maken de huid gladder
- Vitamine C: pakt pigmentvlekjes aan en stimuleert de aanmaak van collageen
- Niacinamide: vervaagt restvlekjes na acne, kalmeert roodheid, versterkt de huidbarrière en helpt bij het reguleren van talgproductie
- Retinol (vitamine A): een krachtig ingrediënt dat de huidstructuur verfijnt, fijne lijntjes vermindert en littekens verzacht
Let op: Retinol en exfoliërende zuren gebruik je uitsluitend in de avond. Overdag is een goede SPF essentieel om de huid te beschermen en nieuwe pigmentvlekken te voorkomen.
Daarnaast biedt Acne Advies speciale Green Peel behandelingen, kruidenpeelings voor thuisgebruik aan, waarmee je het effect van een salonbehandeling naar je eigen badkamer haalt. Deze natuurlijke en krachtige peelings stimuleren de huid van binnenuit en helpen op een veilige, effectieve manier om acne littekens te verminderen.
Je krijgt persoonlijke online begeleiding, zodat je precies weet hoe je de peeling inzet voor jouw huid. Stuur gerust een berichtje via WhatsApp, we denken graag met je mee.
Professionele behandelingen
Je kunt ook kiezen voor een fysiek behandeling in een salon of huidinstituut. Een aantal veelgebruikte behandelingen:
- Microneedling: Met kleine naaldjes worden microgaatjes in de huid gemaakt, wat de aanmaak van collageen en elastine stimuleert. Dit helpt om littekens en oneffenheden te verzachten.
- Fractional laser: Werkt diep in de huid en bevordert celvernieuwing en collageenproductie. Zeer effectief bij atrofische littekens in het gezicht.
- Peelings: Sterke zuren verwijderen de bovenste huidlagen, waardoor oppervlakkige littekens, acne en pigmentvlekjes vervagen.
- TCA CROSS: Een hoge concentratie TCA wordt direct in ice pick-littekens aangebracht. Dit triggert collageenaanmaak, waardoor littekens van binnenuit opvullen.
- Subcisie: Een techniek waarbij onderhuids bindweefsel wordt losgemaakt om diepliggende littekens op te heffen en gladder te maken.
- Kruidenpeeling: Een intensieve, 100% natuurlijke peeling op basis van kruiden die de huid diep activeert. Stimuleert celvernieuwing, verbetert de huidstructuur en helpt littekens en restvlekjes vervagen – veilig en effectief, ook voor thuisgebruik.
Producten tegen acne littekens
Er zijn ook producten die kunnen helpen met het verminderen van littekens door acne. Het is belangrijk om producten te kiezen die passen bij jouw huidtype én het soort litteken dat je hebt. Sommige ingrediënten richten zich op verkleuring, andere op structuurherstel.
- Niacinamide: werkt ontstekingsremmend, vermindert roodheid en egaliseert de huidteint.
- Vitamine C: helpt pigmentvlekken vervagen, stimuleert collageenaanmaak en beschermt de huid als krachtige antioxidant tegen schadelijke invloeden van buitenaf, zoals uv-straling en vervuiling.
- Retinol: bevordert huidvernieuwing, verfijnt de huidstructuur en is effectief bij zowel vlekjes als oppervlakkige littekens.
- Glycolzuur en salicylzuur: exfoliëren de huid, verwijderen dode huidcellen en zorgen voor een gladdere, frissere uitstraling.
- Centella Asiatica: bekend om de kalmerende en wondhelende werking, ondersteunt het herstel van de huidbarrière.
De beste producten tegen acne littekens combineren meerdere actieve ingrediënten in een milde formule die geschikt is voor dagelijks gebruik. Denk aan serums met een mix van niacinamide en vitamine C, of nachtverzorging met een uitgebalanceerde dosis retinol.
Let op: de sterkte en samenstelling van deze ingrediënten zijn cruciaal. Veel producten bevatten een te lage dosering of combineren actieve stoffen met uitdrogende ingrediënten, wat de huid juist kan irriteren. Begin daarom niet zomaar met krachtige serums of crèmes, maar laat je goed adviseren. De huid moet deze ingrediënten kunnen verdragen, en een juiste opbouw is essentieel voor een veilig en effectief resultaat.
Bij het gebruik van actieve ingrediënten is zonnebescherming essentieel. UV-straling kan littekens namelijk donkerder maken en het herstel vertragen. Kies daarom altijd voor een goede SPF.
Tot slot: verwacht geen wonderen van producten, en consistent blijven is belangrijk. Ze kunnen zichtbaar helpen bij acne littekens verwijderen, vooral in een vroeg stadium of bij oppervlakkige vlekken. Bij diepere littekens kan het een goede ondersteuning zijn naast een professionele behandeling.
Lees tip! Huidverzorging acne-gevoelige huid: dé acne skincare routine
Rode vlekken na acne aanpakken
Rode vlekken na acne zijn een veelvoorkomend probleem, vooral bij mensen met een lichte huid. Deze vlekken ontstaan na een ontsteking en zijn eigenlijk kleine beschadigingen in de haarvaatjes van de huid. In tegenstelling tot littekens zijn deze rode vlekjes na acne tijdelijk, maar ze kunnen wel lang zichtbaar blijven.
Om rode vlekken acne effectief aan te pakken, is het belangrijk om de huid te kalmeren en herstel te stimuleren. Dit zijn enkele effectieve tips:
- Gebruik kalmerende ingrediënten zoals niacinamide, vitamine e, panthenol, aloe vera. Deze verminderen roodheid en ondersteunen de huidbarrière.
- Zonbescherming is cruciaal. UV-licht maakt de vlekken donkerder en zorgt ervoor dat ze langer blijven zitten. Gebruik daarom elke dag een zonnebrandcrème met minimaal SPF 30. Belangrijk dat deze olie vrij is en een fysische filter bevat.
- Milde exfolianten zoals salicylzuur of melkzuur kunnen helpen om de huid sneller te vernieuwen, waardoor acne vlekken vervagen.
- Laserbehandeling (zoals vaatlaser of IPL) kan in hardnekkige gevallen de rode vlekjes sneller verwijderen.
Belangrijk om te weten: acne vlekjes verdwijnen niet van de ene op de andere dag. Verwacht geen resultaten op de korte termijn. Een consequente routine kan wel veel verschil maken.
Acne littekens voorkomen
Een litteken ontstaat niet zomaar: het is het gevolg van een beschadigd en ontstoken puistje. Hoe beter je de huid behandelt tijdens en na een acne-uitbraak, hoe kleiner de kans dat er een litteken ontstaat.
De belangrijkste regel: blijf van je puistjes af. Knijpen, krabben of pulken maakt de ontsteking erger en beschadigt de huid. Dit maakt de kans op een litteken groter, vooral bij diepe of onderhuidse acne. Laat puistjes dus met rust, hoe verleidelijk het ook is.
Lees tips! Is het goed om puisten uit te knijpen? en Hoe knijp je een puist uit?
Daarnaast is het belangrijk om acne zelf goed aan te pakken. Helaas is er geen one-size-fits-all oplossing voor acne. Iedere huid is anders en iedere huid verdient een unieke aanpak. Bij Acne Advies is dat precies hetgeen we doen. Jou helpen de juiste routine toe te passen zodat jouw huid weer rustig wordt en je weer zonder make-up over straat gaat.
Ook voeding, stress en hormonale schommelingen spelen een rol. Leefstijlveranderingen zoals meer rust, gezonde voeding en voldoende slaap dragen bij aan een rustigere huid.
Veelgestelde vragen
Hoe lang duren acne littekens?
Dat hangt af van het soort litteken. Rode of donkere vlekjes kunnen na enkele maanden vanzelf vervagen. Echte littekens, zoals putjes of verdikkingen, blijven meestal aanwezig tenzij ze behandeld worden.
Zijn acne littekens permanent?
Sommige littekens zijn blijvend, vooral als ze diep in de huid zitten. Wel kunnen ze met professionele behandelingen (zoals microneedling of laser) sterk verminderd worden. Rode of pigmentvlekjes zijn meestal tijdelijk.
Wat is het verschil tussen vlekken en littekens?
Vlekken (rood of bruin) zijn verkleuringen van de huid na een ontsteking. Littekens zijn veranderingen in de huidstructuur, zoals putjes of verdikkingen. Vlekken vervagen meestal vanzelf, littekens niet.
Welke behandeling werkt het beste?
Dat hangt af van het type litteken. Voor oppervlakkige littekens kunnen peelings of krachtige ingrediënten zoals retinol of tranexaminezuur (pigmentvlekjes) goed werken. Bij diepere littekens zijn behandelingen zoals microneedling, laser of tca peelings vaak het meest effectief. Laat je adviseren door een huid professional.
Creëer een acne vrije huid en krijg je zelfvertrouwen weer terug met persoonlijke hulp via WhatsApp
Wij begrijpen hoe frustrerend acne is. Daarom geven wij online advies, producten en thuisbehandelingen zodat jij weer zonder make-up en zelfverzekerd de straat op kan.
